In dit hoofdstuk laten we zien wat we doen op het gebied van sociale veiligheid. 

In de kadernota staan onze doelen beschreven. Hieronder staan de acties die we uitvoeren om die doelen te halen.  

Cybercrime is criminaliteit die gebeurt met een computer, smartphone of tablet. De dader richt zich op iemand die deze apparaten gebruikt. We blijven werken aan de weerbaarheid van onze inwoners en ondernemers tegen deze vorm van criminaliteit. We doen mee aan regionale activiteiten, zoals voorlichting aan senioren (samen met KBO Limburg), voorlichting aan laaggeletterden (samen met bijvoorbeeld bibliotheken) en het initiatief Digitaal Veilig Limburg. In Sittard-Geleen voegen we hier extra activiteiten aan toe, zoals Hackshield en voorlichting aan jongeren en ondernemers. 

De sociale veiligheid van onze inwoners wordt beïnvloed door veel factoren. Ontwikkelingen in de wijk, provincie, Nederland, maar ook in de wereld spelen een rol. Als gemeente hebben we niet overal invloed op. Wel kunnen we door acties de sociale veiligheid verbeteren. Zo werken we samen met de politie om overlast te verminderen. We zorgen voor toezicht op straat en helpen en ondersteunen inwoners en ondernemers om ook zelf bij te dragen aan de veiligheid. Want inwoners en ondernemers die zelf actief zijn en mee opletten, leveren een belangrijke bijdrage. Samen zorgen we voor veiligere wijken. 

Sociale veiligheid gaat over hoe veilig inwoners, ondernemers en bezoekers zich voelen. Het heeft ook te maken met overlast en criminaliteit. Een bijzonder aspect van sociale veiligheid zijn vormen van criminaliteit die een grote impact hebben op mensen en een gevoel van onveiligheid veroorzaken. Denk aan cybercriminaliteit, woninginbraken, straatroven, overvallen en geweld. 

In de periode rond de jaarwisseling krijgt overlast door vuurwerk veel aandacht. Vuurwerk mag op dit moment alleen worden afgestoken tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 02.00 uur. Buiten deze tijden geldt een vuurwerkverbod. Het is voor de politie en onze boa’s niet eenvoudig om te handhaven bij vuurwerkoverlast, omdat zij de afsteker van het vuurwerk altijd moeten kunnen aanwijzen. Vuurwerk wordt vaak snel afgestoken, op verschillende plekken en door groepjes mensen, waardoor het moeilijk is om een dader op heterdaad te betrappen. We blijven onze inwoners vragen om overlast door vuurwerk te melden. Dit helpt ons om te weten waar vuurwerkoverlast het meeste voorkomt. Zo kunnen onze boa’s daar gericht toezicht houden. We zorgen ook voor publiekscommunicatie over vuurwerk via scholen, jongeren en de campagne ‘hoe LIT is dit?’ 

Om heling tegen te gaan, zijn opkopers verplicht om de spullen die zij aankopen te registreren via het landelijke opkopersregister ‘Stop heling’. De politie kan hierdoor achterhalen of de spullen van een diefstal of inbraak afkomstig zijn. Onze boa’s controleren of opkopers zich aan de registratie houden. Als iemand in onze gemeente betrapt wordt op het vervoeren van inbrekersgereedschap, krijgt diegene een last onder dwangsom. 

Eind vorig jaar zijn we gestart met het opnieuw behalen van een Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) voor bedrijventerreinen. Het doel van het KVO is het opzetten van een duurzame samenwerking tussen ondernemers, politie, brandweer en de gemeente op het gebied van veiligheid op bedrijventerreinen. Met die samenwerking willen we komen tot veilige, schone en hele bedrijventerreinen. Zo moeten de straten schoon zijn, het meubilair op de straat heel (niet kapot) en mensen moeten zich er veilig voelen. Het KVO draagt bij aan een gunstiger ondernemersklimaat op de bedrijventerreinen in de gemeente. 

Samen met partners zoals de politie en horecaondernemers werken we aan de veiligheid in het uitgaansgebied van Sittard en Geleen. Dit doen we via een convenant, waarin we samenwerken aan onderwerpen zoals drank- en drugsmisbruik en geweld. In 2025 ondertekenen we een nieuw convenant. Ook starten we dan een campagne over de beleving van veiligheid tijdens het uitgaan. Dat wilden we al eerder, maar gaat nu gebeuren vanaf 2025.  

We willen dat het onderwerp veiligheid bereikbaar en toegankelijk is voor onze inwoners. We willen naar onze inwoners toe met informatie over bijvoorbeeld preventie of hoe ze meldingen kunnen maken. We doen dit al, maar willen dit nog meer doen. Daarom organiseren we in 2025 en 2026 regelmatig een veiligheidsdag in een wijk van onze gemeente. We sluiten ook aan bij andere initiatieven, zoals een dag van de wijk of open dagen van andere organisaties. Tijdens deze dagen gaan we in gesprek met onze inwoners over de veiligheid in hun buurt, zodat we samen kunnen werken aan verbeteringen.  

De camera’s van de gemeente zijn in 2022 vernieuwd en er zijn extra camera’s geplaatst. Ook hebben we beleid opgesteld over hoe we de camera’s gebruiken. Onze boa’s (buitengewoon opsporingsambtenaren) hebben een actieve rol gekregen bij het bekijken van de camerabeelden. In de afgelopen jaren hebben we gezien dat cameratoezicht een waardevol middel is. Camera’s kunnen ervoor zorgen dat mensen minder snel criminaliteit of overlast veroorzaken. Ook kunnen onze boa’s en de politie via live toezicht beter ondersteund worden tijdens hun werk op straat. Bovendien kunnen opgenomen camerabeelden later helpen bij de opsporing van criminaliteit. We blijven werken volgens het ‘Beleid gemeentelijk cameratoezicht Sittard-Geleen 2022-2026’. 

Whatsapp-groepen 

Whatsapp-groepen ontstaan op initiatief van inwoners. Als gemeente moedigen we het gebruik van Whatsapp-buurtpreventiegroepen aan. U kunt zich niet via de gemeente aanmelden, maar de gemeente plaatst wel borden in buurten met actieve groepen. Meer informatie vindt u op www.wabp.nl.

Met buurtpreventieteams zorgen onze inwoners voor een veiligere buurt. Een buurtpreventieteam bestaat uit inwoners die samenwerken voor een veiligere en sociale wijk. Als gemeente ondersteunen we deze teams. We werken samen met de teams om onveilige situaties beter te signaleren. We proberen in steeds meer wijken buurtpreventieteams op te richten. En: in 2025 vieren we het 10-jarig jubileum van Buurtpreventie! Daar gaan we samen met alle teams op een mooie manier bij stil staan. 

U herkent een wijk met een buurtpreventieteam aan het bord ‘attentie buurtpreventie’. Wilt u meer weten over buurtpreventie of lid worden van het buurtpreventieteam in uw wijk? Kijk dan op de website van Buurtpreventie of stuur een e-mail naar buurtpreventie@sittard-geleen.nl 

We blijven onze inwoners informeren over hoe zij zelf kunnen zorgen dat ze geen slachtoffer worden van criminaliteit. Dit doen we bij High Impact Crimes, zoals woninginbraken, maar ook bij andere vormen van criminaliteit die ineens veel kunnen voorkomen, zoals autodiefstallen. We sluiten aan bij landelijke campagnes of organiseren lokaal acties. 

Door verlichting te plaatsen op donkere plekken en het groen in de wijk goed te onderhouden, verbeteren we de veiligheidsbeleving van onze inwoners. Dit noemen we veilig beheer en ontwerp. We blijven hiermee doorgaan.

Sinds 2019 helpen inwoners om onenigheid tussen wijkbewoners op te lossen en de onderlinge contacten tussen wijkbewoners te verbeteren. Inwoners die zich kosteloos inzetten als buurtbemiddelaar, volgen een training via Partners in Welzijn. De gemeenten en woningcorporaties in de Westelijke Mijnstreek betalen de inzet van Partners in Welzijn. We blijven hiermee doorgaan.  

Wilt u meer weten over buurtbemiddeling? Kijk dan op de website van Buurtbemiddeling.  

Ook in onze gemeente ervaren inwoners woonoverlast van andere bewoners in hun wijk of straat. Die overlast proberen we aan te pakken. Dat doen we samen met allerlei partners, zoals hulpverlening, woningcorporaties en de politie. Ook inwoners kunnen een bijdrage leveren, bijvoorbeeld door met elkaar te zoeken naar een oplossing. De manier waarop we woonoverlast aanpakken is afhankelijk van de situatie. Soms gaat het bijvoorbeeld alleen om lichte geluidsoverlast. Er zijn ook situaties waarbij sprake is van agressief gedrag of intimidatie. Woonoverlast pakken we aan met de acties in dit plan. Door de inzet van onze buitengewoon opsporingsambtenaren die gesprekken voeren met mensen. Of de inzet van buurtbemiddeling. Bij ernstige situaties komen partners onder regie van het Zorg- en Veiligheidshuis Westelijke Mijnstreek tot een aanpak. Als geen enkele actie leidt tot een oplossing, zetten we de Wet aanpak woonoverlast in.